4 شنبه سوری
4شنبه سوری*
@یکی از آیین های ایرانی که سالیان بسیار طولانی در قلمرو فرهنگی ایران برگزار شده است آیین جشن چهارشنبه سوری است. به عبارت دیگر گستره برگزاری جشن چهارشنبه سوری حوزه حضور فرهنگ ایرانی را نشان می دهد. این گستره نه تنها کشور ایران بلکه از سرزمین های زیر تشکیل می شود: شرق عراق و شمال آن(کردستان غربی)، شمال سوریه،شرق ترکیه، جنوب روسیه(داغستان و چچنستان)، آذربایجان و قفقاز، ارمنستان، غرب پاکستان، افغانستان، جنوب ترکمنستان، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان، غرب و شمال هند، غرب چین.
مراسم جشن چهارشنبه سوری که در سرزمین های یاد شده بالا در سال 1371(1993)برگزار شد توسط فضانوردان فضاپیمای روسی«میر»در خارج از کره زمین فیلم برداری و عکاسی شد و در فردای همان روز از شبکه مرکزی تلوزیون روسیه پخش شد. در این فیلم بخشی از کره زمین به طور یکپارچه درخشان و مشتعل بود و در اعماق فضا با شکوهی هرچه تمامتر می درخشید. این پهنه درخشان سرزمین ایران بود.
در ایران باستان شب چهارشنبه سوری در بالای قصر پادشاهی یا کاخ های بزرگ، خرمنی از آتش روشن می کردند و دیگران نیز بالای بام خانه خود آتش روشن می نمودند. سوری به معنی سرخی، سرخ رنگ، مانند گل و شراب، و سور به معنی عیش و سرور و شادمانی و به معنی باره شهر و بام بلند و دیوار دور شهر نیز هست و آتش را به آن جهت روشن می کردند که بر این باور بودند: بدی ها و سیاهی را در آتش افکنده و می سوزانند و از روی آتش می پریدند و می گفتند:« سرخی تو از من، زردی من از تو»منظور از سرخی، کردار نیک و منظور از زردی، کردار زشت و ناپسند است.در زمان هخامنشیان خرمنی از آتش را به سه کوپه تقسیم می کردند با همان روش از روی سه آتش به نام :آسمان، آذر و آبان که نام سه فرشته بزرگ خدا هستند می پریدند پس از آن آتش به هفت قسمت تقسیم شد و نام هفت امشاسپند از روی آن ها می پریدند. بر پایی آتش در چهارشنبه سوری نوعی گرم کردن جان و زدودن سرما و پژمردگی و بدی از تن بوده است. این آیین در بزرگداشت این اعتقاد کهن ایرانیان برگزار می شود که در شب سال نو فروهر یا روان درگذشتگان آن خاندان ازآسمان ها به زمین می آید.
مراسم قاشق زنی یکی از رسم های چهارشنبه سوری است که مردم و بعضا" کودکان کاسه و قاشق را به هم کوبیده و در پشت در پنهان می شوند و صاحبخانه نیز تخم مرغ یا تنقلاتی داخل کاسه می گذارد.
مراسم جشن چهارشنبه سوری که در سرزمین های یاد شده بالا در سال 1371(1993)برگزار شد توسط فضانوردان فضاپیمای روسی«میر»در خارج از کره زمین فیلم برداری و عکاسی شد و در فردای همان روز از شبکه مرکزی تلوزیون روسیه پخش شد. در این فیلم بخشی از کره زمین به طور یکپارچه درخشان و مشتعل بود و در اعماق فضا با شکوهی هرچه تمامتر می درخشید. این پهنه درخشان سرزمین ایران بود.
در ایران باستان شب چهارشنبه سوری در بالای قصر پادشاهی یا کاخ های بزرگ، خرمنی از آتش روشن می کردند و دیگران نیز بالای بام خانه خود آتش روشن می نمودند. سوری به معنی سرخی، سرخ رنگ، مانند گل و شراب، و سور به معنی عیش و سرور و شادمانی و به معنی باره شهر و بام بلند و دیوار دور شهر نیز هست و آتش را به آن جهت روشن می کردند که بر این باور بودند: بدی ها و سیاهی را در آتش افکنده و می سوزانند و از روی آتش می پریدند و می گفتند:« سرخی تو از من، زردی من از تو»منظور از سرخی، کردار نیک و منظور از زردی، کردار زشت و ناپسند است.در زمان هخامنشیان خرمنی از آتش را به سه کوپه تقسیم می کردند با همان روش از روی سه آتش به نام :آسمان، آذر و آبان که نام سه فرشته بزرگ خدا هستند می پریدند پس از آن آتش به هفت قسمت تقسیم شد و نام هفت امشاسپند از روی آن ها می پریدند. بر پایی آتش در چهارشنبه سوری نوعی گرم کردن جان و زدودن سرما و پژمردگی و بدی از تن بوده است. این آیین در بزرگداشت این اعتقاد کهن ایرانیان برگزار می شود که در شب سال نو فروهر یا روان درگذشتگان آن خاندان ازآسمان ها به زمین می آید.
مراسم قاشق زنی یکی از رسم های چهارشنبه سوری است که مردم و بعضا" کودکان کاسه و قاشق را به هم کوبیده و در پشت در پنهان می شوند و صاحبخانه نیز تخم مرغ یا تنقلاتی داخل کاسه می گذارد.